بررسی تنوع ژنتیکی بین و درون چندگونه درمنه (artemisia) با استفاده از نشانگر rapd و تاثیر شوری بر ویژگی های جوانه زنی آن

درمنه (artemisia)، از مهمترین گیاهان بوته ای در جوامع گیاهی طبیعی است. این گیاه به دلیل داشتن ترکیبات دارویی و اسانس های معطر دارای ارزش اقتصادی زیادی در جذب ارز کلان برای کشور می باشد. در این مطالعه، دو آزمایش انجام شد در آزمایش اول تنوع ژنتیکی تعداد 19 ژنوتیپ درمنه متعلق به 4 گونه artemisia با استفاده از 40 آغازگر 10 نوکلئوتیدی rapd مورد بررسی قرار گرفت. که فقط، 15 آغازگر چند شکلی را بین ژنوتیپ ها نشان دادند، و 108 مکان ژنی تکثیر و 998 باند تولید گردید. نوارهای باندی براساس وجود (1) یا عدم وجود باند (0) کد گذاری شدند. آغازگر f بیشترین متوسط شاخص تنوع ژنتیکی را (0/58) نشان داد. تجزیه کلاستر بر اساس ضریب تشابه dice با استفاده از روش upgma، نشان داد که دو گونهa. sieberi (nodoshan) و khorassanica-678 a. دارای بیشترین تشابه (0/80) می باشند و بین گونه هایvulgar a. و khorassanica-750 a. همچنین دو گونه aucheri (taft) a. وkhorassanica-750 a. کمترین تشابه (0/39) مشاهده شد. تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در تشابه 0/53 به 2 گروه اصلی تقسیم نمود و گروه بندی ژنتیکی بدست آمده از rapd با توزیع جغرافیایی مطابقت ضعیفی نشان داد که این مساله ممکن است بدلیل مهاجرت بذور این گیاه از منطقه ای به منطقه دیگر توسط انسان و بادهای شدید باشد. همچنین نتایج، وجود تنوع ژنتیکی بالایی را درون گونه های درمنه نشان دادند و کارایی بالای نشانگر rapd در تعیین تنوع ژنتیکی درمنه مشخص شد. در آزمایش دوم خصوصیات جوانه زنی پنج گونه artemisia( aucheri (nasrabad) a.، aucheri (taft) a.، siberi (harat) a.، siberi (nodoshan) a.، siberi (tabas) a.) در چهار سطح از شوری شامل 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر مورد مطالعه قرار گرفت و درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و میانگین زمان جوانه زنی اندازه گیری شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که شوری اثر معنی داری بر صفات جوانه زنی بذر دارد. افزایش شوری درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی را کاهش داد. و با افزایش شوری میانگین زمان جوانه زنی افزایش یافت.